నీట్ (నేషనల్ ఎలిజిబిలిటీ కమ్ ఎంట్రన్స్ టెస్ట్) అనేది భారతదేశంలో వైద్య విద్య కోసం ఒక కీలకమైన పరీక్ష, ఇది ఎంబీబీఎస్, బీడీఎస్ మరియు ఆయుష్ కోర్సులకు ద్వారం. అయితే, నీట్‌లో విజయం సాధించలేకపోయినా లేదా నీట్‌ను ఎంచుకోని విద్యార్థులకు కెరీర్ అవకాశాలు ముగిసిపోవు. ఆరోగ్య సంరక్షణ, సైన్స్ మరియు ఇతర రంగాలలో అనేక లాభదాయక కెరీర్ మార్గాలు అందుబాటులో ఉన్నాయి. ఈ SEO-ఆప్టిమైజ్డ్ ఆర్టికల్, www.telugutone.com కోసం రూపొందించబడింది, 2025లో నీట్ కాకుండా ఉత్తమ కెరీర్ ఎంపికలను, వాటి స్కోప్, అర్హత మరియు సామర్థ్యాన్ని వివరిస్తుంది, విద్యార్థులకు సమాచారంతో నిర్ణయాలు తీసుకోవడంలో సహాయపడుతుంది.

నీట్‌కు మించిన కెరీర్‌లను ఎందుకు ఎంచుకోవాలి?

2025లో 22 లక్షలకు పైగా విద్యార్థులు పోటీపడిన నీట్ ఒక తీవ్రమైన పోటీ పరీక్ష. ఎంబీబీఎస్ మరియు బీడీఎస్‌పై దృష్టి సారించే ఈ పరీక్ష చాలా మందికి సవాలుగా ఉంటుంది. కొంతమంది విద్యార్థులు తక్కువ సమయంలో ఉద్యోగంలో చేరే, తక్కువ ఆర్థిక పెట్టుబడి అవసరమయ్యే లేదా వ్యక్తిగత ఆసక్తులైన టెక్నాలజీ, రీసెర్చ్ లేదా సృజనాత్మక రంగాలకు అనుగుణంగా ఉండే కెరీర్‌లను ఎంచుకోవచ్చు. ఈ ఆర్టికల్ క్లాస్ 12 తర్వాత అందుబాటులో ఉన్న ఉత్తమ కెరీర్ ఎంపికలను వివరిస్తుంది.

ఆరోగ్య సంరక్షణ రంగంలో నీట్ లేని కెరీర్ ఎంపికలు

1. బీ.ఎస్సీ నర్సింగ్

వివరణ: నర్సింగ్ ఒక గొప్ప మరియు డిమాండ్ ఉన్న వృత్తి, రోగుల సంరక్షణ, ఆసుపత్రి నిర్వహణ మరియు ఆరోగ్య విద్యపై దృష్టి సారిస్తుంది. ఆరోగ్య రంగం వృద్ధితో, ఆసుపత్రులు, క్లినిక్‌లు మరియు కమ్యూనిటీ హెల్త్ సెంటర్‌లలో నర్సులకు అవసరం ఉంది.అర్హత: ఫిజిక్స్, కెమిస్ట్రీ, బయాలజీ (PCB) మరియు ఇంగ్లీష్‌తో క్లాస్ 12; కనీసం 50% మార్కులు. కొన్ని సంస్థలు స్వంత ప్రవేశ పరీక్షలు నిర్వహిస్తాయి, కానీ నీట్ అవసరం లేదు.కెరీర్ స్కోప్: స్టాఫ్ నర్స్, నర్స్ ఎడ్యుకేటర్ లేదా క్రిటికల్ కేర్, పీడియాట్రిక్స్ లేదా ఆంకాలజీలో స్పెషలైజేషన్ చేయవచ్చు. భారతదేశంలో మరియు విదేశాలలో అవకాశాలు ఉన్నాయి, జీతం సంవత్సరానికి ₹3–6 లక్షలు.ఉన్నత చదువులు: ఎం.ఎస్సీ నర్సింగ్, నర్స్ ప్రాక్టీషనర్ ప్రోగ్రామ్‌లు లేదా హాస్పిటల్ మేనేజ్‌మెంట్‌లో ఎంబీఏ.టాప్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లు: AIIMS ఢిల్లీ, CMC వెల్లూర్, మణిపాల్ కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్.

2. బీ.ఫార్మ్ (బ్యాచిలర్ ఆఫ్ ఫార్మసీ)

వివరణ: ఫార్మసీలో మందుల అభివృద్ధి, తయారీ మరియు పంపిణీ ఉంటాయి. భారతదేశం ఫార్మాస్యూటికల్ హబ్‌గా ఉన్నందున, ఫార్మసిస్ట్‌లకు విస్తృత అవకాశాలు ఉన్నాయి.అర్హత: PCB లేదా PCMతో క్లాస్ 12; GPAT లేదా MHT-CET, WBJEE వంటి రాష్ట్ర-స్థాయి పరీక్షలు అవసరం కావచ్చు, కానీ నీట్ కాదు.కెరీర్ స్కోప్: ఆసుపత్రులు, రిటైల్ ఫార్మసీలు లేదా ఫార్మాస్యూటికల్ కంపెనీలలో పని. క్లినికల్ ఫార్మసిస్ట్, డ్రగ్ రీసెర్చర్ లేదా రెగ్యులేటరీ అఫైర్స్ స్పెషలిస్ట్ వంటి రోల్స్‌లో ₹2.5–5 లక్షల జీతం.ఉన్నత చదువులు: ఎం.ఫార్మ్, ఫీ.డీ., లేదా ఫార్మా మేనేజ్‌మెంట్‌లో ఎంబీఏ.టాప్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లు: జామియా హందర్ద్, NIPER, మణిపాల్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఫార్మాస్యూటికల్ సైన్సెస్.

3. బీపీటీ (బ్యాచిలర్ ఆఫ్ ఫిజియోథెరపీ)

వివరణ: ఫిజియోథెరపీ గాయాలు లేదా శస్త్రచికిత్స తర్వాత రోగుల చలనశీలతను పునరుద్ధరించడంపై దృష్టి సారిస్తుంది. స్పోర్ట్స్, జెరియాట్రిక్స్ లేదా ఆర్థోపెడిక్స్‌లో ఆసక్తి ఉన్నవారికి ఇది ఆదర్శం.అర్హత: PCBతో క్లాస్ 12; కొన్ని కాలేజీలు ప్రవేశ పరీక్షలు నిర్వహిస్తాయి, కానీ నీట్ అవసరం లేదు.కెరీర్ స్కోప్: ఆసుపత్రులు, స్పోర్ట్స్ క్లినిక్‌లు లేదా ప్రైవేట్ ప్రాక్టీస్‌లో ఫిజియోథెరపిస్ట్‌లు ₹3–7 లక్షల జీతం సంపాదిస్తారు. స్పోర్ట్స్ మరియు వృద్ధాప్య సంరక్షణలో డిమాండ్ ఎక్కువ.ఉన్నత చదువులు: ఎం.పీ.టీ (మాస్టర్ ఆఫ్ ఫిజియోథెరపీ) లేదా స్పోర్ట్స్ ఫిజియోథెరపీలో సర్టిఫికేషన్‌లు.టాప్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లు: అపోలో ఫిజియోథెరపీ కాలేజ్, NIMS యూనివర్సిటీ, SRM ఇన్‌స్టిట్యూట్.

4. బీ.ఎస్సీ అలైడ్ హెల్త్ సైన్సెస్

వివరణ: మెడికల్ లాబ్ టెక్నాలజీ, రేడియాలజీ, ఆపరేషన్ థియేటర్ టెక్నాలజీ మరియు ఆప్టోమెట్రీ వంటి అలైడ్ హెల్త్ సైన్సెస్ డయాగ్నోస్టిక్స్ మరియు రోగి సంరక్షణకు సహాయపడతాయి.అర్హత: PCBతో క్లాస్ 12; కొన్ని సంస్థలు ప్రవేశ పరీక్షలు నిర్వహిస్తాయి, కానీ నీట్ అవసరం లేదు.కెరీర్ స్కోప్: మెడికల్ లాబ్ టెక్నాలజిస్ట్, రేడియోగ్రాఫర్ లేదా ఆప్టోమెట్రిస్ట్ వంటి రోల్స్‌లో ₹2–5 లక్షల జీతం. ఆసుపత్రులు, డయాగ్నోస్టిక్ ల్యాబ్‌లు మరియు రీసెర్చ్ సెంటర్‌లలో ఉద్యోగాలు.ఉన్నత చదువులు: సంబంధిత రంగాలలో ఎం.ఎస్సీ లేదా హాస్పిటల్ అడ్మినిస్ట్రేషన్.టాప్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లు: AIIMS, JIPMER, సింబయోసిస్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ హెల్త్ సైన్సెస్.

5. బీ.ఎస్సీ న్యూట్రిషన్ అండ్ డైటెటిక్స్

వివరణ: ఆరోగ్య స్పృహ పెరగడంతో, ఫిట్‌నెస్, దీర్ఘకాలిక వ్యాధులు లేదా స్పోర్ట్స్ కోసం డైట్ ప్లాన్‌లు రూపొందించే న్యూట్రిషనిస్ట్‌లకు డిమాండ్ ఉంది.అర్హత: PCB లేదా హోమ్ సైన్స్‌తో క్లాస్ 12; నీట్ అవసరం లేదు.కెరీర్ స్కోప్: న్యూట్రిషనిస్ట్‌లు ఆసుపత్రులు, వెల్‌నెస్ సెంటర్‌లు లేదా కన్సల్టెంట్‌లుగా ₹2.5–6 లక్షల జీతం సంపాదిస్తారు. ఆహార పరిశ్రమలు మరియు రీసెర్చ్‌లో అవకాశాలు.ఉన్నత చదువులు: ఎం.ఎస్సీ న్యూట్రిషన్, స్పోర్ట్స్ న్యూట్రిషన్‌లో సర్టిఫికేషన్‌లు.టాప్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లు: లేడీ ఇర్విన్ కాలేజ్, SNDT విమెన్స్ యూనివర్సిటీ, నిర్మల నికేతన్.

సైన్స్ విద్యార్థుల కోసం నీట్ లేని ఇతర కెరీర్‌లు

1. బీ.టెక్ బయోటెక్నాలజీ/బయోమెడికల్ ఇంజనీరింగ్

వివరణ: బయోటెక్నాలజీ మరియు బయోమెడికల్ ఇంజనీరింగ్ బయాలజీని టెక్నాలజీతో కలిపి, జన్యు రీసెర్చ్, వైద్య పరికరాలు మరియు బయోఇన్ఫర్మాటిక్స్‌పై దృష్టి సారిస్తాయి.అర్హత: PCM లేదా PCBతో క్లాస్ 12; JEE మెయిన్, VITEEE లేదా రాష్ట్ర-స్థాయి పరీక్షలు.కెరీర్ స్కోప్: బయోటెక్నాలజిస్ట్‌లు రీసెర్చ్ ల్యాబ్‌లు, ఫార్మా కంపెనీలు లేదా స్టార్టప్‌లలో ₹4–8 లక్షల జీతం సంపాదిస్తారు. బయోమెడికల్ ఇంజనీర్లు వైద్య పరికరాలను రూపొందిస్తారు.ఉన్నత చదువులు: ఎం.టెక్, ఫీ.డీ., లేదా ఎంబీఏ.టాప్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లు: IITలు, VIT వెల్లూర్, అమిటీ యూనివర్సిటీ.

2. బీ.ఎస్సీ వ్యవసాయం/హార్టికల్చర్

వివరణ: వ్యవసాయం మరియు హార్టికల్చర్, ఫారెస్ట్రీ వంటి సంబంధిత రంగాలు అగ్రిబిజినెస్, రీసెర్చ్ మరియు సస్టైనబుల్ ఫార్మింగ్‌లో కెరీర్‌లను అందిస్తాయి.అర్హత: PCB లేదా PCMతో క్లాస్ 12; ICAR AIEEA లేదా రాష్ట్ర-స్థాయి పరీక్షలు.కెరీర్ స్కోప్: వ్యవసాయ శాస్త్రవేత్త, అగ్రోనమిస్ట్ లేదా ఫార్మ్ మేనేజర్‌గా ₹3–7 లక్షల జీతం.ఉన్నత చదువులు: ఎం.ఎస్సీ వ్యవసాయం, అగ్రిబిజినెస్‌లో ఎంబీఏ.టాప్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లు: IARI ఢిల్లీ, పంజాబ్ అగ్రికల్చరల్ యూనివర్సిటీ, GBPUAT పంత్‌నగర్.

3. బీ.ఎస్సీ ఫోరెన్సిక్ సైన్స్

వివరణ: ఫోరెన్సిక్ సైన్స్ క్రిమినల్ ఇన్వెస్టిగేషన్‌లకు సైన్స్‌ను వర్తింపజేస్తుంది, బయాలజీ మరియు సమస్య-పరిష్కారంలో ఆసక్తి ఉన్నవారికి ఆదర్శం.అర్హత: PCB లేదా PCMతో క్లాస్ 12; కొన్ని సంస్థలు ప్రవేశ పరీక్షలు నిర్వహిస్తాయి.కెరీర్ స్కోప్: ఫోరెన్సిక్ శాస్త్రవేత్తలు పోలీసు, ప్రభుత్వ ఏజెన్సీలు లేదా ప్రైవేట్ ల్యాబ్‌లలో ₹3–6 లక్షల జీతం సంపాదిస్తారు.ఉన్నత చదువులు: ఎం.ఎస్సీ ఫోరెన్సిక్ సైన్స్, సైబర్ ఫోరెన్సిక్స్‌లో సర్టిఫికేషన్‌లు.టాప్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లు: అమిటీ యూనివర్సిటీ, గుజరాత్ ఫోరెన్సిక్ సైన్సెస్ యూనివర్సిటీ, ఒస్మానియా యూనివర్సిటీ.

ఇతర డిమాండ్ ఉన్న కెరీర్ మార్గాలు

1. క్లినికల్ రీసెర్చ్

వివరణ: క్లినికల్ రీసెర్చ్ కొత్త మందులు మరియు చికిత్సలను పరీక్షించడం, భారతదేశ ఆరోగ్య రంగంలో వృద్ధి చెందుతున్న రంగం.అర్హత: PCBతో క్లాస్ 12; బీ.ఎస్సీ లైఫ్ సైన్సెస్ లేదా బీ.ఫార్మ్; నీట్ అవసరం లేదు.కెరీర్ స్కోప్: క్లినికల్ రీసెర్చ్ అసోసియేట్‌లు ICMR, WHO లేదా ఫార్మా కంపెనీలలో ₹4–8 లక్షల జీతం సంపాదిస్తారు.ఉన్నత చదువులు: ఎం.ఎస్సీ క్లినికల్ రీసెర్చ్, ఫీ.డీ.టాప్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లు: ICRI, సెయింట్ జాన్స్ రీసెర్చ్ ఇన్‌స్టిట్యూట్, అపోలో రీసెర్చ్ అండ్ ఇన్నోవేషన్స్.

2. పబ్లిక్ హెల్త్ మరియు హాస్పిటల్ అడ్మినిస్ట్రేషన్

వివరణ: పబ్లిక్ హెల్త్ నిపుణులు వ్యాధి నివారణ మరియు ఆరోగ్య విధానాలపై పనిచేస్తారు, అయితే హాస్పిటల్ అడ్మినిస్ట్రేటర్లు ఆరోగ్య సంరక్షణ సౌకర్యాలను నిర్వహిస్తారు.అర్హత: ఏ స్ట్రీమ్‌తోనైనా క్లాస్ 12; బీ.ఎస్సీ పబ్లిక్ హెల్త్ లేదా హాస్పిటల్ అడ్మినిస్ట్రేషన్‌లో బీబీఏ; నీట్ అవసరం లేదు.కెరీర్ స్కోప్: NGOలు, ప్రభుత్వ ఆరోగ్య విభాగాలు లేదా ఆసుపత్రులలో ₹3–7 లక్షల జీతం.ఉన్నత చదువులు: MPH, హాస్పిటల్ మేనేజ్‌మెంట్‌లో ఎంబీఏ.టాప్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లు: TISS ముంబై, IIHMR జైపూర్, సింబయోసిస్ పూణే.

3. మెడికల్ ఆంత్రోపాలజీ

వివరణ: మెడికల్ ఆంత్రోపాలజీ ఆరోగ్యం మరియు మానవ ప్రవర్తనను అధ్యయనం చేస్తుంది, సామాజిక శాస్త్రాలు మరియు బయాలజీలో ఆసక్తి ఉన్నవారికి ఆదర్శం.అర్హత: PCB లేదా ఏ స్ట్రీమ్‌తోనైనా క్లాస్ 12; బీ.ఎస్సీ ఆంత్రోపాలజీ.కెరీర్ స్కోప్: ఆంత్రోపాలజిస్ట్‌లు రీసెర్చ్, NGOలు లేదా పబ్లిక్ హెల్త్‌లో ₹3–5 లక్షల జీతం సంపాదిస్తారు.ఉన్నత చదువులు: ఎం.ఎస్సీ ఆంత్రోపాలజీ, ఫీ.డీ.టాప్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లు: ఢిల్లీ యూనివర్సిటీ, పూణే యూనివర్సిటీ, IGNOU.

సృజనాత్మక మరియు ఇంటర్‌డిసిప్లినరీ ఎంపికలు

1. సైకాలజీ

వివరణ: మానసిక ఆరోగ్య స్పృహ పెరగడంతో, క్లినికల్ లేదా కౌన్సెలింగ్ సైకాలజీ గణనీయమైన ఆకర్షణ పొందింది.అర్హత: ఏ స్ట్రీమ్‌తోనైనా క్లాస్ 12; బీ.ఏ./బీ.ఎస్సీ సైకాలజీ.కెరీర్ స్కోప్: సైకాలజిస్ట్‌లు ఆసుపత్రులు, పాఠశాలలు లేదా ప్రైవేట్ ప్రాక్టీస్‌లో ₹3–6 లక్షల జీతం సంపాదిస్తారు.ఉన్నత చదువులు: ఎం.ఏ./ఎం.ఎస్సీ సైకాలజీ, కౌన్సెలింగ్‌లో సర్టిఫికేషన్‌లు.టాప్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లు: అమిటీ యూనివర్సిటీ, క్రైస్ట్ యూనివర్సిటీ, JMI ఢిల్లీ.

2. ఫుడ్ సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ

వివరణ: ఈ రంగం బయాలజీ మరియు ఇంజనీరింగ్‌ను కలిపి ఆహార ఉత్పత్తి మరియు సురక్షితతను ఆవిష్కరిస్తుంది.అర్హత: PCB లేదా PCMతో క్లాస్ 12; CFTRI లేదా రాష్ట్ర-స్థాయి పరీక్షలు.కెరీర్ స్కోప్: ఫుడ్ టెక్నాలజిస్ట్‌లు ఆహార పరిశ్రమలు, R&D లేదా క్వాలిటీ కంట్రోల్‌లో ₹3–6 లక్షల జీతం సంపాదిస్తారు.ఉన్నత చదువులు: ఎం.ఎస్సీ ఫుడ్ టెక్నాలజీ, ఫీ.డీ.టాప్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లు: CFTRI మైసూర్, NIFTEM, SRM యూనివర్సిటీ.

విద్యార్థుల కోసం వ్యూహాత్మక చర్యలు

ఆసక్తులు మరియు నైపుణ్యాలను అంచనా వేయండి: సైన్స్, టెక్నాలజీ లేదా సామాజిక శాస్త్రాలలో బలాలను గుర్తించడానికి కెరీర్ కౌన్సెలింగ్ సాధనాలు లేదా సైకోమెట్రిక్ టెస్ట్‌లను ఉపయోగించండి.ప్రవేశ పరీక్షలను పరిశోధించండి: MHT-CET, ICAR AIEEA, JEE మెయిన్ వంటి రాష్ట్ర లేదా యూనివర్సిటీ-స్థాయి పరీక్షలకు సిద్ధం కండి.స్కాలర్‌షిప్‌లను అన్వేషించండి: ముఖ్యమంత్రి మేధావి విద్యార్థి యోజన వంటి కార్యక్రమాలు SC/ST విద్యార్థులకు లేదా క్లాస్ 12లో అధిక మార్కులు సాధించిన వారికి ఫీజు మినహాయింపులను అందిస్తాయి.ఆన్‌లైన్ వనరులను ఉపయోగించండి: Careers360 మరియు Shiksha వంటి ప్లాట్‌ఫారమ్‌లు కాలేజ్ ప్రిడిక్టర్‌లు మరియు కెరీర్ గైడెన్స్ అందిస్తాయి.ఒక సంవత్సరం డ్రాప్ చేయడం ఆలోచించండి: వైద్య కోర్సులపై ఆసక్తి ఉన్నవారు నీట్ 2026 కోసం దృష్టితో సిద్ధం కావచ్చు, ఎందుకంటే ప్రయత్నాల సంఖ్యపై పరిమితి లేదు.

ముగింపు

తక్కువ నీట్ స్కోర్ లేదా నీట్‌ను ఎంచుకోకపోవడం మీ సామర్థ్యాన్ని పరిమితం చేయదు. నర్సింగ్, ఫార్మసీ నుండి బయోటెక్నాలజీ మరియు సైకాలజీ వరకు విభిన్న కెరీర్ మార్గాలు నీట్ లేకుండా లాభదాయక అవకాశాలను అందిస్తాయి. ఈ రంగాలు త్వరిత ఉద్యోగ ప్రవేశం, గ్లోబల్ డిమాండ్ మరియు ఉన్నత చదువుల స్కోప్‌ను అందిస్తాయి. విద్యార్థులు తమ ఆసక్తులను అన్వేషించి, అర్హతలను పరిశోధించి, సంబంధిత ప్రవేశ పరీక్షలకు సిద్ధం కావాలి. తాజా విద్య మరియు కెరీర్ ట్రెండ్‌ల కోసం www.telugutone.comను సందర్శించండి.డిస్‌క్లైమర్: జీతం శ్రేణులు మరియు ప్రవేశ ప్రమాణాలు సూచనాత్మకంగా ఉంటాయి మరియు సంస్థలు మరియు మార్కెట్ ట్రెండ్‌ల ఆధారంగా మారవచ్చు. ఖచ్చితమైన వివరాల కోసం అధికారిక వెబ్‌సైట్‌లను తనిఖీ చేయండి.