హాయ్! మీరు తెలంగాణ లేదా ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామాల్లో 30–40 ఏళ్ల క్రితం
పెరిగి ఉంటే, బాణమతి అనే పదం గురించి వినే ఉంటారు. ఈ పదం చెప్పగానే జనం
భయపడేవారు. ఇది ఒక రకమైన చెడు మాయమని, దీనివల్ల స్త్రీలు వింతగా
ప్రవర్తిస్తారని నమ్మేవారు—వణుకడం, అరవడం, లేదా ఒక్కసారిగా కేకలు వేయడం
ఇలాంటివి. బాణమతి అంటే ఏమిటి, ఎందుకు గ్రామాల్లో ఇంత భయం పెట్టింది,
ఇప్పుడు ఎందుకు అది కనిపించడం లేదు—రండి, చూద్దాం!
బాణమతి అంటే ఏమిటి?
సుమారు 30–40 ఏళ్ల క్రితం, ముఖ్యంగా తెలంగాణ గ్రామాల్లో బాణమతి గురించి
చాలా మాట్లాడుకునేవారు. ఇది ఒక రకమైన చెడు మాయమని, మంత్రగల్లు అనే వాళ్లు
మంత్రాలు లేదా తాంత్రిక విద్యలతో ఇతరులకు హాని చేస్తారని నమ్మేవారు. ఒక
స్త్రీ ఒక్కసారిగా వణికిపోతూ, కేకలు వేస్తూ, లేదా తన గురించి తెలియనట్టు
ప్రవర్తిస్తే, “అది బాణమతి పట్టింది!” అనేవారు. ఇది ఎక్కువగా స్త్రీలకే
సంబంధించినది, ముఖ్యంగా పేద కుటుంబాల స్త్రీలు. పురుషులు? వాళ్లకు ఇది
దాదాపు ఉండేది కాదు.
కథలు కూడా అద్భుతంగా ఉండేవి—మంత్రగల్లు మంచాలు కదిలేలా చేయగలరని,
బొమ్మలు, పసుపు, లేదా గాజులతో మాయం చేస్తారని చెప్పేవారు. ఇది సినిమాల్లో
చూపించే భయానక సన్నివేశాల్లా ఉండేది, కానీ నమ్మిన వాళ్లకు ఇది నిజమే!
ఎందుకు నమ్మేవారు?
ఆ రోజుల్లో గ్రామీణ తెలంగాణలో జీవితం, ముఖ్యంగా స్త్రీలకు, అంత సులభం
కాదు. చాలా మంది చిన్న వయసులోనే—కొన్నిసార్లు ఏడేళ్ల వయసులోనే—పెళ్లిళ్లు
చేసేవారు. పెద్ద ఉమ్మడి కుటుంబాల్లో, 20 మంది లేదా అంతకంటే ఎక్కువ
మందితో, స్త్రీలు ఇంటి పనులు, వ్యవసాయం, పిల్లల పెంపకం—అన్నీ
చూసుకునేవారు. పైగా, పేదరికం వల్ల వచ్చే ఒత్తిడి ఉండేది. బాణమతి, ఒక
విధంగా, ఈ ఒత్తిడిని వెలికి తీసే మార్గంగా ఉండి ఉండొచ్చు, అయినా ఆ
రోజుల్లో ఎవరూ దాన్ని అలా చూడలేదు.
మూఢనమ్మకాలు కూడా పెద్ద పాత్ర పోషించాయి. చదువు, వైద్యం అందుబాటులో
లేనప్పుడు, ఏదైనా అర్థం కాని జబ్బు లేదా వింత ప్రవర్తనను మాయమని
నమ్మేవారు. ఎవరితోనైనా గొడవ ఉంటే, “వాళ్లు బాణమతి చేశారు!” అని
ఆరోపించేవారు. కొన్నిసార్లు ఈ ఆరోపణలు హింసకు దారితీసేవి.
సమాజంపై ప్రభావం
బాణమతి కేవలం నమ్మకం మాత్రమే కాదు—ఇది నిజమైన హాని కలిగించింది. బాణమతి
పట్టిందని చెప్పబడిన స్త్రీలు సమాజంలో అవమానాన్ని ఎదుర్కొనేవారు. మాయం
చేస్తున్నారని ఆరోపణలు ఎదుర్కొన్న వాళ్లు దాడులకు గురయ్యేవారు,
కొన్నిసార్లు చనిపోయేవారు కూడా. మంత్రగల్లు మంత్రాలు చదవకుండా ఉండేందుకు
వాళ్ల పళ్లు పగలగొట్టడం వంటి దారుణాలు కూడా జరిగాయి.
అదృష్టవశాత్తూ, కొందరు ఈ మూఢనమ్మకాలను ఎదుర్కొనేందుకు ముందుకొచ్చారు.
జనవిజ్ఞాన వేదిక వంటి సంస్థలు, శాస్త్రీయ ఆలోచనను ప్రోత్సహించడానికి,
బాణమతి వంటి నమ్మకాలను సవాలు చేశాయి. నకిలీ అద్భుతాలను బయటపెట్టడం,
జనాలకు అవగాహన కల్పించడం వంటివి చేశాయి.
బాణమతి ఎందుకు అదృశ్యమైంది?
ఇప్పుడు బాణమతి గురించి ఎవరూ మాట్లాడరు. ఎందుకంటే, చాలా మార్పులు వచ్చాయి:
టీవీ, మీడియా: టెలివిజన్ గ్రామాలకు కొత్త ఆలోచనలను తెచ్చింది,
మూఢనమ్మకాలకు ఆస్కారం తగ్గింది.
వైద్య సదుపాయాలు: ఒకప్పుడు బాణమతి అనుకున్నవి ఇప్పుడు మానసిక
సమస్యలుగా—డిప్రెషన్ లేదా ఒత్తిడిగా—గుర్తించబడుతున్నాయి. డాక్టర్లు
సహాయం చేయగలరు.
చదువు, ఆర్థిక స్థితి: చదువు పెరిగి, ఆర్థిక స్థితి మెరుగైన కొద్దీ, ఈ
భయాలు తగ్గాయి.
మారుతున్న కాలం: చిన్న కుటుంబాలు, స్త్రీలకు మెరుగైన అవకాశాలు వచ్చాయి,
ఒత్తిడి తగ్గింది.
సినిమాల్లో బాణమతి
బాణమతి ఇప్పుడు ఉనికిలో లేకపోయినా, మన సంస్కృతిలో దాని గుర్తు ఉంది.
2014లో వచ్చిన బాణమతి అనే తెలుగు సినిమా ఈ కథను తీసుకుంది, అయితే అది
కాస్త డ్రామాటిక్‌గా చూపించింది. ఇలాంటి కథలు బాణమతిని గుర్తుంచేలా
చేస్తాయి, కనీసం సినిమాల్లో అయినా!
బాణమతి వంటి భయాలను ఎలా అధిగమించాలి: ఒక సమగ్ర గైడ్
హాయ్! మీరు ఎప్పుడైనా బాణమతి లేదా చెడు మాయం గురించి కథలు విన్నారా?
కొన్ని దశాబ్దాల క్రితం, తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామాల్లో ఈ పదం చాలా
భయం కలిగించేది. స్త్రీలు వణుకుతూ, కేకలు వేస్తూ, లేదా వింతగా
ప్రవర్తిస్తే, “బాణమతి పట్టింది!” అని చెప్పేవారు. ఈ భయాలు కేవలం కథలు
మాత్రమే కాదు—ఇవి ఒకప్పటి సామాజిక, ఆర్థిక, మానసిక పరిస్థితులను
ప్రతిబింబిస్తాయి. కానీ ఇప్పుడు, 2025లో, ఇలాంటి భయాలను ఎలా
అధిగమించవచ్చు? ఈ రోజు మనం దీని గురించి సులభంగా, మనసుకు దగ్గరగా
మాట్లాడుకుందాం. ఈ వ్యాసం బాణమతి వంటి మూఢనమ్మకాల గురించి మాత్రమే కాదు—ఏ
రకమైన భయమైనా ఎదుర్కోవడానికి ఉపయోగపడే చిట్కాలను చర్చిస్తుంది.
బాణమతి భయం ఎక్కడి నుంచి వచ్చింది?
మొదట, బాణమతి అంటే ఏమిటో కొద్దిగా అర్థం చేసుకుందాం. 30–40 ఏళ్ల క్రితం,
ముఖ్యంగా తెలంగాణ గ్రామాల్లో, బాణమతి అనేది ఒక రకమైన చెడు మాయంగా
భావించేవారు. ఎవరైనా మంత్రగల్లు అనే వ్యక్తులు మంత్రాలు లేదా తాంత్రిక
విద్యల ద్వారా హాని చేస్తారని నమ్మేవారు. స్త్రీలు ఒక్కసారిగా వణికిపోతూ,
కేకలు వేస్తూ, లేదా తమ గురించి తెలియనట్టు ప్రవర్తిస్తే, దాన్ని బాణమతి
ప్రభావంగా చెప్పేవారు. ఈ నమ్మకం ఎక్కువగా పేద కుటుంబాల స్త్రీలపైనే
కేంద్రీకృతమై ఉండేది.
ఈ భయాలు ఎందుకు వచ్చాయి? ఆ రోజుల్లో గ్రామాల్లో చదువు, వైద్య సదుపాయాలు
చాలా తక్కువ. అర్థం కాని జబ్బులు లేదా వింత ప్రవర్తనలకు మాయం, దెయ్యాలు
వంటి అతీంద్రియ కారణాలను ఆపాదించేవారు. స్త్రీలు, ముఖ్యంగా ఉమ్మడి
కుటుంబాల్లో, భారీ బాధ్యతలతో ఒత్తిడికి గురయ్యేవారు. చిన్న వయసులో
పెళ్లిళ్లు, పెద్ద కుటుంబాల ఒత్తిడి, పేదరికం—ఇవన్నీ కలిసి ఒక రకమైన
మానసిక ఒత్తిడిని సృష్టించాయి. బాణమతి వంటి లక్షణాలు, ఒక విధంగా, ఈ
ఒత్తిడికి శరీరం, మనసు చూపించిన స్పందన కావచ్చు.
ఇలాంటి భయాలను ఎందుకు అధిగమించాలి?
బాణమతి వంటి నమ్మకాలు కేవలం భయం కలిగించడమే కాదు—ఇవి సమాజంలో హాని కూడా
చేశాయి. బాణమతి పట్టిందని చెప్పబడిన స్త్రీలు అవమానాలను ఎదుర్కొనేవారు.
మాయం చేస్తున్నారని ఆరోపణలు ఎదుర్కొన్న వాళ్లపై దాడులు, కొన్నిసార్లు
హత్యలు కూడా జరిగాయి. ఈ భయాలు సమాజంలో విభజనను, హింసను పెంచాయి. అందుకే,
ఇలాంటి భయాలను అధిగమించడం ముఖ్యం. ఇవి మనల్ని బలహీనం చేయడమే కాక, మన
ఆలోచనలను, పురోగతిని కూడా అడ్డుకుంటాయి.
బాణమతి వంటి భయాలను ఎలా అధిగమించాలి?
ఇప్పుడు ప్రధాన ప్రశ్నకు వద్దాం—ఇలాంటి భయాలను ఎలా ఎదుర్కోవాలి? ఇక్కడ
కొన్ని ఆచరణాత్మక, సులభమైన చిట్కాలు ఉన్నాయి, ఇవి బాణమతి లేదా ఇతర
మూఢనమ్మకాల భయాలను దాటడానికి సహాయపడతాయి.
- చదువు, అవగాహన పెంచుకోండి
భయం ఎక్కువగా అజ్ఞానం నుంచి వస్తుంది. ఒకప్పుడు గ్రామాల్లో చదువు
తక్కువగా ఉండేది, కాబట్టి అర్థం కాని విషయాలను మాయం, దెయ్యాలతో
ముడిపెట్టేవారు. ఈ రోజుల్లో, ఇంటర్నెట్, టీవీ, పుస్తకాల ద్వారా మనకు
ఎన్నో విషయాలు తెలుసుకునే అవకాశం ఉంది. ఉదాహరణకు, బాణమతి లక్షణాలను
ఇప్పుడు మానసిక ఆరోగ్య సమస్యలుగా—డిప్రెషన్, ఆందోళన, లేదా
ఒత్తిడిగా—గుర్తిస్తున్నారు. శాస్త్రీయ ఆలోచనను అలవాటు చేసుకోండి.
పాఠశాలలు, యూట్యూబ్ ఛానెల్స్, లేదా సైన్స్ ఆధారిత పుస్తకాలు ఇందుకు
సహాయపడతాయి.
చిట్కా: గ్రామంలో ఎవరైనా మూఢనమ్మకం గురించి మాట్లాడితే, సైన్స్ ఆధారంగా
వాదించండి. ఉదాహరణకు, “ఈ లక్షణాలు బాణమతి వల్ల కాదు, ఒత్తిడి లేదా ఆరోగ్య
సమస్య వల్ల కావచ్చు. డాక్టర్‌ని సంప్రదిద్దాం!” అని చెప్పండి.
- మానసిక ఆరోగ్యం గురించి తెలుసుకోండి
బాణమతి వంటి లక్షణాలు తరచూ మానసిక ఒత్తిడి లేదా ట్రామా నుంచి వచ్చినవి
కావచ్చు. ఒకప్పుడు స్త్రీలు పెద్ద కుటుంబాల్లో, పేదరికంలో, భారీ
బాధ్యతలతో ఒత్తిడికి గురయ్యేవారు. ఈ ఒత్తిడి కొన్నిసార్లు వణుకు, కేకలు
వంటి లక్షణాలుగా బయటపడేది. ఈ రోజుల్లో, మానసిక ఆరోగ్యం గురించి అవగాహన
పెరిగింది. మీరు లేదా మీ చుట్టూ ఎవరైనా ఆందోళన, భయం, లేదా అసాధారణ
ప్రవర్తన చూపిస్తే, మాయం అనుకోకుండా ఒక మానసిక వైద్యుడిని సంప్రదించండి.
చిట్కా: ఒత్తిడిని తగ్గించడానికి ధ్యానం, యోగా, లేదా సాధారణ శ్వాస
వ్యాయామాలు గొప్పగా పనిచేస్తాయి. రోజూ 10 నిమిషాలు శాంతిగా కూర్చొని,
లోతైన శ్వాస తీసుకోండి. ఇది మనసును ప్రశాంతంగా ఉంచుతుంది.
- సమాజంలో అవగాహన పెంచండి
బాణమతి వంటి భయాలు తగ్గడానికి జనవిజ్ఞాన వేదిక వంటి సంస్థలు చేసిన కృషి
ఎంతో ఉపయోగపడింది. వారు నకిలీ అద్భుతాలను బయటపెట్టి, సైన్స్ ఆధారంగా
అవగాహన కల్పించారు. మీరు కూడా మీ గ్రామంలో లేదా సమాజంలో ఇలాంటి అవగాహన
కార్యక్రమాలను ప్రోత్సహించవచ్చు. స్థానిక పాఠశాలలు, కమ్యూనిటీ సెంటర్లలో
చిన్న చిన్న కార్యక్రమాలు నిర్వహించండి. సైన్స్ టీచర్లు, డాక్టర్లు, లేదా
స్థానిక నాయకుల సహాయం తీసుకోండి.
చిట్కా: గ్రామంలో ఒక చిన్న గుండు కార్యక్రమం ఏర్పాటు చేసి, మూఢనమ్మకాల
గురించి చర్చించండి. పిల్లలకు సైన్స్ ఆధారిత ఆటలు, కథల ద్వారా శాస్త్రీయ
ఆలోచనను నేర్పండి.
- సమాజంలో ఐక్యతను పెంచండి
బాణమతి భయాలు తరచూ సమాజంలో విభజన నుంచి వచ్చాయి. ఒకరిపై ఒకరు ఆరోపణలు,
గొడవలు ఈ భయాలను పెంచాయి. ఈ రోజు, సమాజంలో ఐక్యతను పెంచడం ద్వారా ఇలాంటి
భయాలను తగ్గించవచ్చు. పొరుగువారితో స్నేహంగా ఉండండి, ఒకరి సమస్యలను ఒకరు
అర్థం చేసుకోండి. స్త్రీలకు మద్దతు ఇవ్వడం, వారి బాధ్యతలను పంచుకోవడం
వంటివి ఒత్తిడిని తగ్గిస్తాయి.
చిట్కా: మీ గ్రామంలో స్త్రీల కోసం చిన్న సమూహాలు ఏర్పాటు చేయండి, అక్కడ
వారు తమ ఆలోచనలను, భావాలను పంచుకోవచ్చు. ఇది వారి మానసిక ఆరోగ్యాన్ని
మెరుగుపరుస్తుంది.
- ఆర్థిక స్థిరత్వం కోసం కృషి చేయండి
బాణమతి ఎక్కువగా పేద కుటుంబాల్లోనే కనిపించేది. ఆర్థిక ఒత్తిడి భయాలను,
మానసిక సమస్యలను పెంచుతుంది. ఈ రోజుల్లో, చిన్న చిన్న వ్యాపారాలు, స్వయం
ఉపాధి, లేదా ప్రభుత్వ పథకాల ద్వారా ఆర్థిక స్థిరత్వాన్ని సాధించవచ్చు.
స్త్రీలకు చిన్నతరగతి వ్యాపారాలు, గృహోపకరణాల తయారీ, లేదా ఆన్‌లైన్
వ్యాపారాల గురించి శిక్షణ ఇవ్వండి.
చిట్కా: స్థానిక ప్రభుత్వ కార్యాలయాలు లేదా NGOల ద్వారా స్త్రీల కోసం
ఉన్న ఆర్థిక సహాయ పథకాల గురించి తెలుసుకోండి. ఇవి ఆర్థిక భద్రతను,
ఆత్మవిశ్వాసాన్ని పెంచుతాయి.
- ఆధ్యాత్మికత కాదు, ఆలోచనాపరమైన జీవనం
కొందరు భయాలను తగ్గించడానికి ఆధ్యాత్మికతను ఆశ్రయిస్తారు, కానీ ఇది
కొన్నిసార్లు మూఢనమ్మకాలను పెంచవచ్చు. బదులుగా, ఆలోచనాపరమైన జీవనాన్ని
అలవాటు చేసుకోండి. ప్రతి విషయాన్ని ప్రశ్నించండి, శాస్త్రీయ ఆధారాలను
వెతకండి. ఉదాహరణకు, ఎవరైనా “ఇది మాయం!” అంటే, “దీని వెనుక శాస్త్రీయ
కారణం ఏమిటి?” అని ఆలోచించండి.
చిట్కా: రోజూ కొంత సమయం కేటాయించి, కొత్త విషయాలు నేర్చుకోండి. సైన్స్
డాక్యుమెంటరీలు చూడండి లేదా స్థానిక లైబ్రరీలో పుస్తకాలు చదవండి.
ఈ భయాలు ఎందుకు తగ్గాయి?
ఈ రోజు బాణమతి గురించి ఎవరూ మాట్లాడరు. ఎందుకంటే, చాలా విషయాలు మారాయి.
టీవీ, ఇంటర్నెట్ ద్వారా కొత్త ఆలోచనలు గ్రామాలకు చేరాయి. చదువు, ఆర్థిక
స్థితి మెరుగై, స్త్రీలపై ఒత్తిడి తగ్గింది. వైద్య సదుపాయాలు
అందుబాటులోకి వచ్చాయి. ఈ మార్పులు మనకు ఒక పాఠం—జ్ఞానం, ఆర్థిక భద్రత,
సమాజంలో ఐక్యత భయాలను తొలగిస్తాయి.
ముగింపు
బాణమతి అనేది ఒకప్పటి జీవిత గడ్డు పరిస్థితులను, ముఖ్యంగా స్త్రీలు
ఎదుర్కొన్న కష్టాలను, చదువు లేనప్పుడు భయం ఎలా పెరిగిందో చూపిస్తుంది.
అదే సమయంలో, చదువు, శాస్త్రం, మెరుగైన జీవనం ఎలా మన భయాలను తొలగించాయో
కూడా చెబుతుంది. మీ ఇంట్లో ఎవరైనా పెద్దవాళ్లు బాణమతి గురించి
మాట్లాడితే, అది కేవలం భయానక కథ కాదు—మనం ఎంత దూరం వచ్చామో చెప్పే చరిత్ర
అని గుర్తుంచండి!
బాణమతి వంటి భయాలు ఒకప్పటి సామాజిక పరిస్థితుల ఉత్పత్తి. అవి మనల్ని
బలహీనం చేసినా, ఈ రోజు మనం వాటిని అధిగమించే సాధనాలు—చదువు, వైద్యం, సమాజ
ఐక్యత—మన వద్ద ఉన్నాయి. మీ గ్రామంలో, కుటుంబంలో ఇలాంటి భయాలు ఎదురైతే,
సైన్స్ ఆధారంగా ఆలోచించండి, సమాజాన్ని ఒక్కటిగా నిలబెట్టండి, మానసిక
ఆరోగ్యానికి ప్రాధాన్యం ఇవ్వండి. ఇవి చేస్తే, బాణమతి లాంటి భయాలు కేవలం
పాత కథలుగానే మిగిలిపోతాయి. మీరు ఏం ఆలోచిస్తున్నారు? మీ గ్రామంలో ఇలాంటి
కథలు విన్నారా? ఆ భయాలను అధిగమించడానికి మీరు ఏం చేస్తారు?
