ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో సామాజిక సంక్షేమం మరియు ఆరోగ్య సంరక్షణ రంగాలలో విప్లవాత్మక మార్పు తీసుకువచ్చిన పథకం — ఆరోగ్యశ్రీ. ఈ పథకం ద్వారా లక్షలాది పేద కుటుంబాలకు నాణ్యమైన వైద్య సేవలు ఉచితంగా అందుబాటులోకి వచ్చాయి. ఆరోగ్యశ్రీ పథకం యొక్క ప్రాముఖ్యత, దానిని రూపకల్పన చేసిన దివంగత ముఖ్యమంత్రి డాక్టర్ వై.ఎస్. రాజశేఖర్ రెడ్డి గారి కీలక పాత్ర గురించి ఈ వ్యాసం లో సవివరంగా తెలుసుకుందాం.
2007లో వై.ఎస్.ఆర్ గారి దూరదృష్టితో ప్రారంభమైన ఈ పథకం, ఈరోజు కూడా పేదల ఆరోగ్య రక్షణకు ఒక బలమైన కవచంలా నిలుస్తోంది.

ఆరోగ్యశ్రీ పథకం యొక్క ప్రాముఖ్యత

ఆరోగ్యశ్రీ పథకం ఆర్థికంగా వెనుకబడిన (BPL) కుటుంబాల కోసం రూపొందించిన ప్రత్యేక ఆరోగ్య బీమా పథకం. దీనిప్రధాన లక్ష్యం, ఆసుపత్రి చికిత్సలు, శస్త్రచికిత్సలు మరియు ఇతర వైద్య సేవలను నగదు రహితంగా అందించడం.

1. పేదలకు ఆరోగ్య రక్షణ సౌకర్యం

ఆరోగ్యశ్రీ ద్వారా ప్రతి BPL కుటుంబానికి సంవత్సరానికి రూ. 5 లక్షల వరకు ఆరోగ్య బీమా కవరేజ్ లభిస్తుంది.
ఇందులో గుండె శస్త్రచికిత్సలు, క్యాన్సర్ చికిత్సలు (కీమోథెరపీ, రేడియోథెరపీ), కిడ్నీ వ్యాధులు, న్యూరో సర్జరీలు, కాలిన గాయాల చికిత్స వంటి 949కి పైగా చికిత్సలు కవర్ చేయబడతాయి.

2. నగదు రహిత చికిత్స

ఈ పథకం ద్వారా రోగులు ఆసుపత్రిలో చేరిన దశనుంచి డిశ్చార్జ్ అయ్యే వరకూ నగదు రహిత సేవలు పొందుతారు.
రవాణా, భోజనం, వసతి వంటి అనుబంధ ఖర్చులు కూడా కవరేజీలో ఉన్నాయి, ఇది పేద కుటుంబాలకు ఎంతో ఊరటను అందిస్తోంది.

3. విస్తృత వైద్య సేవలు

ఆరోగ్యశ్రీ కింద 1038కి పైగా ప్రధాన వ్యాధులకు చికిత్స అందుబాటులో ఉంది.
ఈ జాబితాలో గుండె, ఊపిరితిత్తులు, కాలేయం, కిడ్నీ, న్యూరో సర్జరీలు, పీడియాట్రిక్ సమస్యలు, క్యాన్సర్ చికిత్సలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.
అంతేకాక, కోక్లియర్ ఇంప్లాంట్స్, పోస్ట్-బర్న్ కాంట్రాక్ట్ సర్జరీలు వంటి క్లిష్ట చికిత్సలూ ఈ పథకంలో భాగమే.

4. ప్రభుత్వ-ప్రైవేట్ భాగస్వామ్యం

ఆరోగ్యశ్రీ పథకం ప్రభుత్వ-ప్రైవేట్ భాగస్వామ్య (PPP) మోడల్‌పై ఆధారపడి పనిచేస్తోంది.
రాష్ట్రంలోని ప్రభుత్వ మరియు ప్రైవేట్ ఆసుపత్రుల నెట్‌వర్క్ ద్వారా రోగులు సేవలు పొందుతున్నారు.
హైదరాబాద్, చెన్నై, బెంగళూరు వంటి ప్రముఖ నగరాలలోనూ చికిత్సల అవకాశాలు లభిస్తున్నాయి.

5. సామాజిక సంక్షేమ లక్ష్యం

పేదలకు వైద్య సేవలను అందించడం ద్వారా సమాజంలో ఆరోగ్య సమానత్వం సాధించడమే ఈ పథకం యొక్క గమ్యం.
2014 సెప్టెంబర్ నాటికి ఆరోగ్యశ్రీ ద్వారా 26 లక్షల మంది పేదులు ఉచిత శస్త్రచికిత్సలు పొందారు, ఇది పథకం విజయాన్ని స్పష్టంగా చూపిస్తుంది.

6. ఆరోగ్య సంరక్షణలో విప్లవం

ఆరోగ్యశ్రీ ద్వారా ఆసుపత్రులు ఉచిత ఆరోగ్య శిబిరాలు నిర్వహించడం, ఆరోగ్య మిత్రాల ద్వారా సాయం అందించడం, ఆధునిక వైద్య పరీక్షల సౌకర్యాలు విస్తరించడం వంటి చర్యలతో గ్రామీణ ప్రాంతాలకు కూడా నాణ్యమైన వైద్య సేవలు అందుబాటులోకి వచ్చాయి.

వై.ఎస్. రాజశేఖర్ రెడ్డి గారి కీలక పాత్ర

ఆరోగ్యశ్రీ విజయానికి మూలస్తంభం డాక్టర్ వై.ఎస్. రాజశేఖర్ రెడ్డి గారి దూరదృష్టి మరియు పేదల పట్ల ఆయన కలిగిన నిబద్ధత.

1. పాదయాత్రలో పుట్టిన ఆలోచన

2003లో ప్రతిపక్ష నేతగా 1467 కిలోమీటర్ల పాదయాత్ర చేసిన సమయంలో, పేదలు వైద్య సేవలు పొందలేక ఎదుర్కొంటున్న కష్టాలను ఆయన ప్రత్యక్షంగా చూశారు. ఇది ఆరోగ్యశ్రీ పథకానికి మౌలిక ప్రేరణగా నిలిచింది.

2. ఆరోగ్యశ్రీ పథకం ఆరంభం

2007 ఏప్రిల్ 1న, “రాజీవ్ ఆరోగ్యశ్రీ” పేరుతో మూడు జిల్లాలలో మొదలుపెట్టిన ఈ పథకం, ఆ తర్వాత రాష్ట్రవ్యాప్తంగా విస్తరించబడింది.
పేదలకు ఉచిత వైద్య సేవలతోపాటు, రవాణా, భోజనం, వసతి సౌకర్యాలూ కల్పించబడటం ఆరోగ్యశ్రీ ప్రత్యేకత.

3. పేదల పక్షపాతి నాయకుడు

వై.ఎస్.ఆర్ పాలనలో ఆరోగ్యశ్రీతో పాటు ఉచిత విద్యుత్, జలయజ్ఞం, నీటిపారుదల ప్రాజెక్టులు వంటి అనేక సంక్షేమ పథకాలు అమలయ్యాయి. ఆయన పాలనలో పేదలకు ఆరోగ్యం ఒక ప్రాథమిక హక్కుగా మారింది.

4. విజనరీ లీడర్‌గా వై.ఎస్.ఆర్

ఆరోగ్యశ్రీ రూపకల్పనలో వై.ఎస్.ఆర్ ప్రభుత్వ-ప్రైవేట్ భాగస్వామ్యాన్ని సమర్థవంతంగా ఉపయోగించారు.
ఆసుపత్రుల నెట్‌వర్క్ విస్తరణ, ఆరోగ్య మిత్రాల నియామకం, ఆధునిక వైద్య సదుపాయాల ఏర్పాటు వంటి చర్యలు ఆయన దూరదృష్టిని ప్రతిబింబించాయి.

5. వై.ఎస్.ఆర్ వారసత్వం

2009లో వై.ఎస్.ఆర్ హెలికాప్టర్ ప్రమాదంలో మరణించినా, ఆయన ప్రవేశపెట్టిన ఆరోగ్యశ్రీ పథకం ఇప్పటికీ కొనసాగుతోంది.
తెలంగాణ రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి కె. చంద్రశేఖర్ రావు కూడా దీనిని కొనసాగిస్తూ, పథకానికి మరింత ప్రాధాన్యతనిచ్చారు.

ఆరోగ్యశ్రీ పథకం ఎదుర్కొంటున్న సవాళ్లు

• ఆసుపత్రులకు పెండింగ్ బిల్లుల చెల్లింపులు
• నిధుల కొరత
• కొన్ని ఆసుపత్రుల సేవల నిలిపివేత

ఈ సమస్యలను ప్రభుత్వం పరిష్కరించడానికి నిరంతరం కృషి చేస్తోంది.

ఆరోగ్యశ్రీ భవిష్యత్తు

• ప్రభుత్వ ఆసుపత్రులను కార్పొరేట్ ఆసుపత్రుల స్థాయికి తీసుకురావడం
• వైద్య సిబ్బంది పెంపుదల
• ఆధునిక వైద్య సదుపాయాల అందుబాటులోకి తేవడం
• ఆయుష్మాన్ భారత్ వంటి జాతీయ పథకాలతో సమన్వయం

దీంతో ఆరోగ్యశ్రీ మరింత శక్తివంతమైన పథకంగా మారే అవకాశముంది.

ముగింపు

ఆరోగ్యశ్రీ పథకం ఆంధ్రప్రదేశ్ ఆరోగ్య సంరక్షణ రంగంలో ఓ మైలురాయి.
వై.ఎస్. రాజశేఖర్ రెడ్డి గారి దూరదృష్టి, పేదల పట్ల ఆయన చూపిన మమకారంతో ఏర్పడిన ఈ పథకం, లక్షలాది పేదల జీవితాల్లో వెలుగులు నింపింది.
ఈరోజు కూడా ఆరోగ్యశ్రీ పథకం పేదల ఆరోగ్య సంరక్షణకు ఓ విశ్వసనీయ ఆశ్రయంగా నిలుస్తోంది.