2013 ఫిబ్రవరి 21వ తేదీ, హైదరాబాద్ నగరంలోని దిల్‌సుఖ్‌నగర్ ప్రాంతంలో చోటు చేసుకున్న రెండు బాంబు పేలుళ్లు దేశవ్యాప్తంగా కలకలం రేపిన ఘటనగా చరిత్రలో నిలిచిపోయింది. సాయంత్రం సమయాల్లో ఆ ప్రాంతం రద్దీగా ఉండే సమయంలో—ఒకటి ఆనంద్ టిఫిన్ సెంటర్ వద్ద, మరొకటి బస్ స్టాండ్ సమీపంలో—ఘటించిన ఈ పేలుళ్లలో 18 మంది ప్రాణాలు కోల్పోయారు. ఇంకా 130 మందికి పైగా తీవ్రంగా గాయపడ్డారు. అర్ధరహితమైన ఉగ్రవాద చర్యగా, అమాయక ప్రజల జీవితాలతో ఆడుకున్న ఈ నేరానికి సంబంధించి 12 ఏళ్ల తర్వాత న్యాయవ్యవస్థ తీసుకున్న తీర్పు ఇప్పుడు దేశవ్యాప్తంగా చర్చనీయాంశంగా మారింది.
ఈ పేలుళ్ల వెనుక భారతీయ ముజాహిదీన్ అనే ఉగ్రవాద సంస్థ ఉన్నట్లు దర్యాప్తు సంస్థ అయిన నేషనల్ ఇన్వెస్టిగేషన్ ఏజెన్సీ (NIA) నిర్ధారించింది. బాంబులను సైకిళ్లపై అమర్చి, రిమోట్ ద్వారా పేల్చడం వంటి పద్ధతులు ఉపయోగించడంలో ఈ దాడిలో ఉన్న కుట్ర, ఆలోచన స్పష్టంగా కనిపించాయి. ప్రధాన సూత్రధారి యాసిన్ భత్కల్‌తో పాటు తహసీన్ అక్తర్, అసదుల్లా అక్తర్, జియా-ఉర్-రెహ్మాన్, అజాజ్ షేక్ అనే నలుగురిని అరెస్టు చేశారు. వీరిలో రియాజ్ భత్కల్ అనే నిందితుడు ఇప్పటికీ పరారీలో ఉన్నాడు.
2016లో, హైదరాబాద్‌లోని ప్రత్యేక NIA కోర్టు ఈ ఐదుగురు నిందితులను ఉరిశిక్షకు గురిచేసింది. “రేర్‌ అఫ్ ది రేర్‌” కేటగిరీకి చెందిన ఈ ఘటనలో మానవత్వానికి వ్యతిరేకంగా ప్రవర్తించినందుకు తీవ్ర శిక్ష తప్పదని కోర్టు తేల్చింది. అయినా, నిందితులు ఈ తీర్పును తెలంగాణ హైకోర్టులో అప్పీల్ చేశారు.
దాదాపు తొమ్మిదేళ్ల న్యాయ ప్రక్రియ అనంతరం, 2025 ఏప్రిల్ 7న తెలంగాణ హైకోర్టు ఎట్టకేలకు తీర్పు వెల్లడించింది. ముందుగా ఇచ్చిన NIA కోర్టు తీర్పును సమర్థిస్తూ, ఐదుగురికి విధించిన ఉరిశిక్షను పునరుద్ఘాటించింది. కోర్టు వ్యాఖ్యానంలో పేర్కొన్నట్లు, ఇటువంటి ఉగ్రవాద చర్యలకు కఠిన శిక్షలే పరిష్కారంగా నిలుస్తాయని, ప్రజల భద్రతకు భంగం కలిగించే వారిని క్షమించరాదని హితవు పలికింది.
ఈ ఘటనపై సామాజిక, రాజకీయ స్థాయిలోనూ విస్తృతంగా స్పందన వ్యక్తమైంది. సోషల్ మీడియా వేదికగా #JusticeForDilsukhnagarVictims అనే హ్యాష్‌ట్యాగ్ ట్రెండ్ అవుతుండగా, పలువురు ప్రముఖులు, సామాన్యులు ఈ తీర్పును స్వాగతిస్తున్నారు.
భారత న్యాయ వ్యవస్థ ఈ తీర్పు ద్వారా మరోసారి తాను ఉగ్రవాదానికి ఎట్టి పరిస్థితుల్లోనూ తలొగ్గబోనని, న్యాయబద్ధంగా పాపానికి శిక్ష తప్పదని స్పష్టం చేసింది. ఇది ప్రజల నమ్మకాన్ని పెంచే తీర్పుగా మాత్రమే కాకుండా, భవిష్యత్తులో ఇటువంటి చర్యలపై నివారణ చర్యలుగా కూడా పనిచేస్తుంది. ఈ తీర్పుతో దిల్‌సుఖ్‌నగర్ పేలుళ్ల ఘటన న్యాయపరంగా ముగింపు పొందినా, అక్కడి బాధితుల జీవితాల్లో ఆ ఘోర దృశ్యాల మచ్చలు మాత్రం నిలిచిపోయిన చెదరని గాయాలుగానే మిగిలిపోతాయి.
ఇలాంటి శైలిలో రాస్తే అది వ్యాసంగా ఉంటుంది – పాఠ్యపుస్తకాల్లో, పత్రికల్లో, ఉద్యోగ పరీక్షల ప్రిపరేషన్ మేటీరియల్స్‌లో వాడేలా ఉంటుంది. ఇందులో:
- ఓ చారిత్రక నేపథ్యం ఉంటుంది
- సంఘటన, దర్యాప్తు, తీర్పు అన్నీ సహజంగా ప్రవాహంగా సాగుతాయి
- అభిప్రాయం, విశ్లేషణ, ప్రజల స్పందనతో పాటు ఒక ఫలిత బిందువుతో ముగుస్తుంది
📌 నిందితుల వివరాలు
| నిందితుడు | పాత్ర |
|---|---|
| యాసిన్ భత్కల్ | ప్రధాన సూత్రధారి, IM వ్యవస్థాపకుడు |
| తహసీన్ అక్తర్ | కో-ప్లానర్ |
| అసదుల్లా అక్తర్ | బాంబుల తయారీ సహకారం |
| జియా-ఉర్-రెహ్మాన్ | లాజిస్టిక్స్ |
| అజాజ్ షేక్ | సహాయక పాత్ర |
ప్రధాన నిందితుడు రియాజ్ భత్కల్ ఇప్పటికీ పరారీలో ఉన్నాడు.
🔎 ఈ తీర్పు ప్రాముఖ్యత
- భారత న్యాయ వ్యవస్థ ఉగ్రవాదంపై తన సంకల్పాన్ని మరోసారి నిరూపించింది
- బాధిత కుటుంబాలకు న్యాయానికి ఆశాకిరణం
- భద్రతా వ్యవస్థలు మరింత పటిష్టత అవసరమన్న బోధ
📢 సామాజిక & రాజకీయ స్పందనలు
- బాధిత కుటుంబాలు తీర్పును స్వాగతించాయి
- మానవ హక్కుల సంస్థలు ఉరిశిక్షపై వ్యతిరేకత వ్యక్తం చేశాయి
- సామాజిక మాధ్యమాల్లో #JusticeForDilsukhnagarVictims హ్యాష్‌ట్యాగ్ ట్రెండ్ అయ్యింది
🕰️ టైమ్‌లైన్ (Timeline Recap)
| సంవత్సరం | సంఘటన |
|---|---|
| 2013 | బాంబు పేలుళ్లు |
| 2014 | NIA దర్యాప్తు ప్రారంభం |
| 2016 | NIA కోర్టు ఉరిశిక్ష తీర్పు |
| 2025 | హైకోర్టు తీర్పు వెలువడి అప్పీల్ కొట్టివేత |
