గణేశ్ చవితి 2025 తేదీ మరియు మహూర్తం
గణేశ్ చవితి 2025 తేదీ: బుధవారం, ఆగస్టు 27, 2025
పూజా మహూర్తం: ఉదయం 11:05 నుండి మధ్యాహ్నం 1:45 వరకు (మధ్యాహ్న గణపతి స్థాపన మహూర్తం)
గణేశ్ విసర్జన తేదీ: సెప్టెంబర్ 6, 2025 (అనంత చతుర్దశి)
పండుగ వ్యవధి: 10 రోజులు (ఆగస్టు 27 నుండి సెప్టెంబర్ 6, 2025 వరకు)
గణేశ్ చవితి ప్రాముఖ్యత మరియు చరిత్ర
భక్తుల ఆరాధ్య దేవుడు గణపతి
విఘ్నేశ్వర గణపతి హిందూ సంప్రదాయంలో అత్యంత ప్రియమైన దేవుడు. ఆయనను మొదటగా పూజించిన తర్వాతే ఏ కార్యం మొదలుపెట్టడం మంచిదని మన శాస్త్రాలు చెబుతున్నాయి. గణేశ్ చవితి అనేది భగవాన్ గణేశుడి జన్మదినం. భాద్రపద మాసంలో శుక్ల చవితి రోజున ఈ పండుగను జరుపుకుంటారు.
చరిత్రకాల నేపథ్యం
గణేశ్ చవితి పండుగ వేల సంవత్సరాల చరిత్ర కలిగి ఉంది. ఈ పండుగ మొదట్లో వ్యక్తిగత కుటుంబ పూజలుగా జరుపుకునేవారు. కాని 19th శతాబ్దంలో బాల్ గంగాధర్ తిలక్ గారు దీనిని సార్వజనిక పండుగగా మార్చారు. అప్పటి నుండి గణేశ్ చవితి అనేది కేవలం భక్తి పండుగ మాత్రమే కాకుండా సామాజిక ఐక్యత మరియు సాంస్కృతిక వేడుకలకు కేంద్రంగా మారింది.
గణేశ్ చవితి పూజా విధానం మరియు ఆచార వ్యవహారాలు
గణపతి స్థాపన విధానం
1. ముహూర్త సమయంలో గణపతి స్థాపన:
- శుభ మహూర్తంలో గణపతి విగ్రహాన్ని ఇంటికి తీసుకు రావాలి
- పంచామృతంతో (పాలు, పెరుగు, తేనె, చక్కెర, నెయ్యి) అభిషేకం చేయాలి
- మొదట గణేశుడికి ప్రాణప్రతిష్ఠ చేయాలి
2. ప్రతిరోజు పూజా క్రమం:
- ప్రాతఃకాలం స్నానం చేసి పవిత్రంగా వచ్చి పూజ చేయాలి
- దూర్వాదళాలు (గరికె) గణపతికి అత్యంత ప్రియమైనవి
- మోదకం, లడ్డూ, కొబ్బరి అండలు నైవేద్యంగా అర్పించాలి
- గణేశ్ స్తోత్రం, ఆరతి పాడాలి
గణేశ్ మంత్రాలు మరియు స్తోత్రాలు
ప్రధాన గణేశ్ మంత్రం:
"ఓం గం గణపతయే నమః"
గణేశ్ గాయత్రి మంత్రం:
"ఓం ఏకదంతాయ విద్మహే వక్రతుండాయ ధీమహి
తన్నో దంతి ప్రచోదయాత్"
ప్రసిద్ధ గణేశ్ స్లోకం:
"వక్రతుండ మహాకాయ సూర్యకోటి సమప్రభ
నిర్విఘ్నం కురు మే దేవ సర్వకార్యేషు సర్వదా"
గణేశ్ చవితి ప్రాంతీయ సంప్రదాయాలు
మహారాష్ట్రలో గణేశ్ చవితి
మహారాష్ట్రలో గణేశ్ చవితి అత్యంత వైభవంగా జరుపుకుంటారు. ముంబైలోని లాల్బాగ్చా రాజా, గణేశ్గళి చా రాజా ప్రసిద్ధమైన సార్వజనిక గణేశ్ మూర్తులు.
తెలుగు రాష్ట్రాలలో గణేశ్ చవితి
ఆంధ్రప్రదేశ్ మరియు తెలంగాణలో కూడా గణేశ్ చవితిని బహు వైభవంగా జరుపుకుంటారు. హైదరాబాద్లోని ఖైరతాబాద్ గణేశ్, విజయవాడలోని కనకదుర్గా మల్లేశ్వరం వీధుల్లోని గణేశ్ ఉత్సవాలు ప్రసిద్ధమైనవి.
గణేశ్ చవితికి ప్రత్యేక వంటకాలు
మోదకం (కుడుములు)
గణేశుడికి అత్యంత ప్రియమైన వంటకం మోదకం. బియ్యం పిండి లేదా గోధుమ పిండితో బయట కవర్ చేసి, లోపల గుడ్, కొబ్బరికాయ, ఏలకుల పొడి కలిపిన మిశ్రమం నింపి ఆవిరిపై వేయించాలి.
వినాయక కుండలు
కొబ్బరి కాయ, గుడ్డు, ఏలకుల పొడితో చేసిన తీపి కుండలు గణపతికి అర్పిస్తారు.
పాయసం మరియు లడ్డూలు
చక్కెర పాయసం, రవ్వ లడ్డూ, బూందీ లడ్డూ వంటివి కూడా నైవేద్యంగా అర్పిస్తారు.
గణేశ్ విసర్జన మరియు పర్యావరణ పరిరక్షణ
ఎకో-ఫ్రెండ్లీ గణేశ్ చవితి
ఇటీవలి సంవత్సరాలలో పర్యావరణ పరిరక్షణ దృష్టితో మట్టితో చేసిన గణేశ్ మూర్తులను ఉపయోగించడం మంచిదని పర్యావరణ వేత్తలు సూచిస్తున్నారు. రసాయన రంగులకు బదులుగా సహజ రంగులు ఉపయోగించడం వల్ల నీటి కాలుష్యం తగ్గుతుంది.
ఇంటి వద్దనే విసర్జన
సాధ్యమైనంత వరకు ఇంటి వద్ద ఉన్న నీటి కుండలో లేదా తాత్కాలిక టాంకులలో విసర్జన చేయడం మంచిది. ఇది పర్యావరణ అనుకూలమైన పద్ధతి.
గణేశ్ చవితి 2025 – ప్రత్యేకతలు
ఈ సంవత్సరం ప్రత్యేకతలు
2025లో గణేశ్ చవితి బుధవారం రోజు వస్తున్న కారణంగా ఈ రోజు బుధుడి ప్రభావం ఉంటుంది. బుధుడు జ్ఞానం, విద్య, వాణిజ్యాలకు అధిపతి కావడంతో ఈ సంవత్సర గణేశ్ చవితిలో చదువు, వ్యాపారాలకు సంబంధించిన మనోకామనలు తీర్చుకోవడానికి అనుకూలమైన సమయం.
గణేశ్ చవితి ఉపవాస నిబంధనలు
అనేక భక్తులు గణేశ్ చవితి రోజు ఉపవాసం ఉంటారు. రోజంతా ఉపవాసంలో ఉండి సాయంకాలం చంద్రుడి దర్శనం తర్వాత పారణ చేయాలి. కొంతమంది చంద్రుడిని చూడకుండా ఉపవాసం పూర్తి చేస్తారు.
గణేశ్ భక్తి గీతాలు మరియు కీర్తనలు
ప్రసిద్ధ గణేశ్ భజనలు
“గణపతి బప్ప మోర్య” – ఈ మంత్రం విసర్జన సమయంలో భక్తులందరూ కలిసి పలుకుతారు.
“జయ గణేశ్ జయ గణేశ్ జయ గణేశ్ దేవా” – మరో ప్రసిద్ధమైన భజన.
తెలుగు గణేశ్ కీర్తనలు
తెలుగులో రచించిన అనేక గణేశ్ కీర్తనలు ఉన్నాయి. తలపాక అన్నమాచార్య, త్యాగరాజ స్వామి వంటి మహానుభావులు గణపతిపై అనేక కీర్తనలు రచించారు.
గణేశ్ చవితిలో దానధర్మాలు
సేవా కార్యక్రమాలు
గణేశ్ చవితి సందర్భంగా అనేక సేవా కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తారు. అన్నదానం, వస్త్రదానం, పేదలకు సాయం చేయడం వంటివి చేయడం మంచిది. గణపతి ఆశీర్వాదంతో ఈ కార్యక్రమాలు ఫలప్రదం అవుతాయి.
సర్వజన హితం
గణేశ్ చవితి అనేది వ్యక్తిగత భక్తికి మాత్రమే పరిమితం కాకుండా సామాజిक సేవకు కూడా ప్రేరణ అవుతుంది. భక్తి మరియు కర్మల మధ్య సమతుల్యం ఉంచడం గణపతి బోధన.
ముగింపు – గణేశ్ చవితి 2025 శుభాకాంక్షలు
గణేశ్ చవితి 2025 అందరికీ సుఖ, శాంతి, సంతోషాలను తీసుకు రావాలని మనసుపూర్తిగా కోరుకుంటున్నాం. విఘ్నేశ్వరుడు అందరి జీవితాల్లో ఉన్న అడ్డంకులను తొలగించి, సర్వ మంగళకారీ అనుగ్రహాలను ప్రసాదించాలని ప్రార్థిస్తున్నాం.
గణపతి బప్ప మోర్య! మంగళమూర్తి మోర్య!
ఈ వ్యాసం TeluguTone.com ద్వారా ప్రత్యేకంగా తయారు చేయబడింది. గణేశ్ చవితి సందర్భంగా అందరికీ శుభాకాంక్షలు!
ముఖ్య పదాలు (Keywords)
గణేశ్ చవితి 2025, వినాయక చవితి, గణేశ్ చవితి తేదీ, గణపతి పూజ, గణేశ్ మంత్రాలు, గణేశ్ విసర్జన, మోదకం రెసిపీ, గణేశ్ స్తోత్రం, వినాయకుడు, విఘ్నేశ్వరుడు